De Zwitserse types honden hebben zich geïsoleerd ontwikkeld, omdat de hoge bergen in de verschillende kantons contacten tot een minimum beperken. Over de zestiende en zeventiende-eeuwse geschiedenis van de Zwitserse Sennenhonden bestaat weinig feitenmateriaal. Over het algemeen gaat men ervan uit dat de Sennenhonden in die jaren zijn ontstaan uit kruisingen tussen die oude
boerenhonden (erf- of hofhonden) en honden van bezetters en passanten.
Op achttiende en negentiende-eeuwse Zwitserse prenten die het boerenleven laten zien, is heel vaak een hofhond aanwezig. Niet zelden kunnen we daarin een voorvader van één van de Sennenhonden herkennen; hun vacht is wit-zwart-roestkleurig of alleen wit en roestkleurig. Men geeft die boerenhonden, die allemaal een beetje op elkaar lijken, ‘bijnamen’; ‘Ringgi’ als ze een witte halsring hebben,
‘Blässli’ met een witte bles tussen de ogen en ‘Bäri’ als ze geen of weinig wit in de vacht hebben.
Het eerste type Sennenhond dat zich ontwikkelt tot een apart ras is de Appenzeller Treibhund, later Appenzeller Sennenhund.
Rond de wisseling van de negentiende naar de twintigste eeuw volgen de ‘Dürrbächler’ – de Berner Sennenhond - dan de Grote Zwitserse
Sennenhond en tot slot de Entlebucher Sennenhond.

Hij leeft in de periode waarin de behoefte ontstaat om de vele types honden te rangschikken, hen aparte namen te geven en hen ook gescheiden of wel raszuiver te gaan fokken.
Die ontwikkeling zet zich voort in publicaties en een mooi voorbeeld daarvan hebben we in eigen land met het Raspuntenboek van den meest bekende hondenrassen, geschreven door A.H. Graaf van Bylandt. Het verschijnt in 1894 en ‘schept orde in de chaos’; in deze uitgave wordt, eigenlijk logisch, geen van de Sennenhonden genoemd. In Van Bylandts latere werk Hondenrassen, dat in 1904 verschijnt, wordt
alleen de Appenzeller Sennenhund genoemd. Ongeveer gelijktijdig publiceren de Duitse auteurs Richard Strebel en Ludwig Beckmann hun boeken met rasbeschrijvingen en ook in Zwitserland begint de belangstelling voor oude (boeren)honden te groeien. Die maken dan het overgrote deel van de Zwitserse hondenpopulatie uit; slechts een kleine bovenlaag kan zich ‘dure buitenlandse’ of ‘luxe honden’ permitteren.

De aantrekkelijke vachtkleuren – zwart en tan met witte aftekeningen - zullen er zeker aan hebben bijgedragen dat de verspreiding van de Sennenhonden, ook buiten de boerenbedrijven, gaat plaatsvinden. In het kanton Bern wordt deze hond aanvankelijk gehouden als waakhond, drijfhond en trekhond.
De legendarische Franz Schertenleib is een pionier in de fokkerij; in 1892 koopt hij zijn eerste ‘Dürrbächler’ van een rondtrekkende mandenmaker. Later gaat hij fokken met als kennelnamen ‘von Schlossgut’ en ‘von der Rothöhe’.
Behalve Schertenleib moet ook Dr. A. Scheidegger worden genoemd, een dierenarts uit Langenthal, kennelnaam ‘von Oberaargau’.
In 1899 wordt de kynologen vereniging ‘Berna’ opgericht en een commissie gaat zich bezighouden met de fokkerij. Echter, dit kan niet voorkomen dat de ‘Dürrbächler’ aan het einde van de negentiende eeuw met uitsterven wordt bedreigd.
Volgens Dr. Hans Räber, in het hoofdstuk Bauernhunde van zijn onvolprezen Enzyklopädie der Rassehunde, is het de verdienste van toenmalige kynologen om de beste exemplaren van de verschillende types boerenhonden te verzamelen, te classificeren en apart te laten paren. Zij hebben daarmee, aldus Räber, de Zwitserse boerenhonden gered van de ondergang. En, benadrukt hij, ze hebben geen rassen gered, maar schiepen uit de aanwezige, rasloze boeren- en koeienhonden nieuwe, aparte rassen.

Dat men Heims kennis en inzet op waarde weet te schatten, blijkt uit het feit dat hij de eerste president wordt van de in 1907 opgerichte ‘Schweizerische ‘Dürrbach-Klub’, waarvan de naam in 1908 wordt gewijzigd in ‘Berner-Sennenhund-Klub’. 
Op de internationale tentoonstelling t.g.v. het 25-jarig bestaan van de SKG, in 1908, worden aan keurmeester Heim 22 ‘Dürrbachhunde’ getoond. Een opmerkelijk kenmerk dat bij sommige honden in die jaren voorkomt, is een gespleten neus, door een aantal fokkers als ‘typisch’ aangemerkt. Heim verzet zich daartegen met alle kracht en het resultaat is dat er in de jaren daarna vrijwel geen Berners met een gespleten neus meer worden gezien.

Andere vroege Berner fokkers in Zwitserland zijn de families Frankhausen (‘von Chüjerhof) en Fritz Iseli (‘von Sumiswald).
Voorts de kennels ‘von Angstorf’, ‘Holzweid’, ‘von Dürsrutti’, ‘Gerimoos’, ‘von Hogerbuur’ en ‘von Chaindon’.
‘Asso von Hogerbuur’ behaalt in 1979 op de wereldtentoonstelling in Bern de titel ‘Weltsieger’. Hij is dan zes jaar oud en hij maakt nog dagelijks een tochtje naar de Käserei met de melkopbrengst. ‘Fit for Function’ zouden we vandaag de dag zeggen.

De roep om bloedverversing – een kruising met een ander ras – wordt gehoord en men zoekt naarstig naar kandidaat rassen.
Het toeval helpt een handje want in 1948 weet de Newfoundlander reu Pluto von Erlengut een hindernis in de vorm van een heg te nemen, waarna hij de Berner Sennenteef Christine von Lux dekt. Vier reuen en drie teven zijn het resultaat, allemaal Newfoundlanders met witte
aftekeningen aan de tenen. Jaren later kan men concluderen dat deze misstap van Pluto segensreich voor het ras is geweest.

het in zijn boekje ‘De Berner Sennenhond’ noemt, een … verhaal van vallen en opstaan.
C. van Lanschot uit Sint Michielsgestel importeert in 1923 een reu en een teef: Hektor von Rohr en Juno Bärtschi. In oktober 1926 wordt uit hen het eerste nest in Nederland geboren, twee reuen en twee teven, met als kennelnaam ‘van Zegenwerp’. De tweede belangrijke
naam in de historie van de Berner Sennenhond is die van J.H. van Hoboken uit Overschie. 
Dan komt Albert de la Rie in beeld, een autoriteit als het om de Sint Bernard gaat. Hij bezit ook een Berner Sennenhond en maakt deel uit van het oprichtingsbestuur van de Nederlandse Sennenhonden Club (NSC), in 1937.
Hoboken en de la Rie bestempelen de Berner Sennenhond bij de oprichting van de NSC als een ‘luxe hond’, in de zin van elegant, niet boers. Fout!, aldus auteur Stevens. De Berner is een ‘boerengebruikshond’.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn de nesten die worden geboren op de vingers van één hand te tellen. De echte basis voor het Nederlandse bestand wordt gelegd door de heren H.B.M. Gielen en A.J. Ravenswaay, bekende kynologen in de jaren vijftig en zestig, bestuursleden van kynologenclubs in de regio Utrecht, die samen jaarlijks een hondententoonstelling organiseren.
Op die van 1948 wordt een spektakel gepresenteerd: 65 Zwitsers met hun Sennenhonden, alle variëteiten, verschijnen op de show.
Ter verhoging van de feestvreugde is ook de ‘Jodelgruppe Burgdorf’ meegekomen en op Soestdijk wordt aan koningin Juliana een Berner pup aangeboden: Barry von Melchsee.
In de jaren zestig steekt heupdysplasie (HD) de kop op. 
Drs. N.A. van der Velden adviseert om alleen te fokken met geröntgende ouderhonden, die geen HD vertonen.
In de jaren zestig explodeert de fokkerij: van 17 inschrijvingen in het stamboek in 1956 naar 179 in 1969.